Paralimpik Spor Kuralları
Paralimpik Spor Kuralları
Paralimpik sporlar, engelli bireylerin katıldığı profesyonel spor dallarından oluşur ve her bir sporun kendine özgü kuralları vardır. Bu kurallar, engelli sporcuların yeteneklerini eşit şartlarda sergileyebilmeleri için uyarlanmıştır. Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC), bu sporların düzenlenmesini ve kurallarının denetlenmesini sağlar.
Genel Paralimpik Spor Kuralları
Sınıflandırma Sistemi: Paralimpik sporlarda adaletin sağlanması acıyla sporcular, engel türlerine ve seviyelerine göre farklı sınıflara ayrılır. Sınıflandırma, sporcuların fiziksel, görsel ya da zihinsel engellerine göre yapılır. Örneğin, tekerlekli sandalye kullanıcıları farklı bir sınıfta yarışırken, pute sporcular veya görme engelli sporcular başka bir sınıfta yarışabilir.
Adil Yarışma Prensibi: Her spor dalı, sporcuların yeteneklerine ve engel durumlarına göre uyarlanmış ekipmanlar ve kurallar kullanır. Örneğin, tekerlekli sandalye basketbolunda oyuncular tekerlekli sandalyelerle oynar ve her sporcunun sandalyesine göre hız ve hareketlilik kriterleri belirlenir.
Ekipman Uyarlamaları: Paralimpik sporcular için özel olarak tasarlanmış ekipmanlar kullanılır. Tekerlekli sandalyeler, protezler, görme engelli sporcular için rehberli ekipmanlar (örneğin rehber koşucu) gibi destekler mevcuttur.
Müsabaka Kuralları: Paralimpik oyunlarında her sporun kuralları, uluslararası federasyonlar tarafından belirlenir ve bazı kurallar engel türüne göre uyarlanır. Yarışmalar, genellikle olimpik sporlarla aynı formatlarda düzenlenir ancak engel türüne göre küçük değişiklikler içerir.
Paralimpik Spor Branşlarının Kuralları
Tekerlekli Sandalye Basketbolu
- Oyuncu Sınıflandırması: Tekerlekli sandalye basketbolunda oyuncular, engel seviyelerine göre sınıflandırılır ve takımların toplam puanı 14'ü geçmemelidir (her oyuncu 1-4.5 arasında sınıflandırılır).
- Kurallar: Geleneksel basketbol kurallarına oldukça benzerdir, ancak oyuncular tekerlekli sandalye kullanır. Oyuncular tekerlekli sandalyeleri ile topu kontrol etmek ve şut atmak zorundadırlar.
Görme Engelli Atletizm
- Rehber Sporcular: Görme engelli sporcular, yarışlarda rehber sporcularla birlikte koşar. Rehber koşucu ve sporcu arasında bir ip bulunur ve bu ip yardımıyla sporcu yönlendirilir.
- Kurallar: Rehber sporcu, yarış sırasında sporcuya asla yol gösterici komutlar veremez, sadece fiziksel temas yoluyla rehberlik edebilir.
Ampute Futbol
- Takım Yapısı: Ampute futbol, 7'şer kişilik takımlarla oynanır. Oyuncuların bir bacağı puteyse koltuk değneği kullanırlar, bir kolu puteyse kaleci olarak görev alırlar.
- Kurallar: Oyuncular, koltuk değneklerini topa vurmak için kullanamazlar, sadece hareket etmek acıyla kullanırlar. Geleneksel futbol kurallarına büyük ölçüde benzese de, oyun temposu daha farklıdır.
Paralimpik Yüzme
- Sınıflandırma: Yüzme sporunda, sporcular engel seviyelerine göre 1-10 arasında sınıflandırılır (1 en ağır engelli, 10 en hafif engelli).
- Kurallar: Sporcuların suya giriş şekli, yüzme stilleri ve start teknikleri engel durumuna göre uyarlanır. Örneğin, bazı sporcular havuza atlamak yerine havuz kenarından başlama yapabilirler.
Paralimpik Sporların Yönetimi ve Denetimi
Paralimpik sporlar, Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC) tarafından yönetilir ve denetlenir. IPC, sporcuların sınıflandırma süreçlerini, müsabakaların adil bir şekilde düzenlenmesini ve kuralların uygulanmasını sağlar. Her spor dalı, kendi uluslararası federasyonu tarafından denetlenir ve kurallar bu federasyonlar tarafından belirlenir.